Bewoners
Stichters van huis Zypendaal
De familie Everwijn was een invloedrijke Arnhemse regentenfamilie. Al vanaf de vroege zeventiende eeuw verdienden ze veel geld met investeringen in de VOC en WIC. Verschillende familieleden bekleedden daarnaast bestuurlijke functies in de WIC. Door te investeren in huizen en landgoederen konden ze hun familiekapitaal doorgeven aan hun nakomelingen. Zo liet het echtpaar Tulleken-Everwijn in 1650 het huis ‘Zypendal’ bouwen. In de toren van het huidige huis herinnert een gevelsteen aan het echtpaar.
Een nieuwe familie, een nieuw huis
Hendrik Willem Brantsen laat rond 1760 het huis afbreken en herbouwen tot het huidige huis. Tijdens de aanleg in de jaren 1762-1764 zijn de inkomsten van Hendrik Willem en zijn vrouw Johanna Elisabeth de Vree hoger dan ooit dankzij de opbrengst van suikerplantages in Suriname.
Als het echtpaar het nieuw gebouwde Zypendaal in gebruik neemt, zijn ze al op leeftijd. Hendrik Willem is dan 60 en zijn vrouw Johanna Elisabeth 51. Hun twee dochters zijn al volwassen. Hoewel het huidige huis Zypendaal sinds de bouw twee verbouwingen heeft ondergaan, is de indeling gelijk gebleven.
Vijf generaties Brantsen
Meer dan twee eeuwen lang is Zypendaal in bezit van het geslacht Brantsen. Als de laatste weduwe Brantsen hier in 1926 overlijdt, ontbreken mannelijke nakomelingen. Het geslacht Brantsen van de Zyp zal daarmee uitsterven. Dit legt een zware druk op dochter Alwina, die het landgoed erft. Zij is de laatste van vijf generaties Brantsen op Zypendaal. Het rijke portrettenbezit van haar familie brengt ze onder in een door haar opgerichte stichting voor Gelderse familieportretten: de Brantsen van de Zyp Stichting. Voor het landgoed Zypendaal wordt een koper gezocht.
Zypendaal na de laatste Brantsen
In 1925 is J.C. Hartogs, directeur van de Nederlandse Kunstzijdefabriek (ENKA) de nieuwe eigenaar van Zypendaal. Niet voor lang, want vijf jaar later gaat het eigendom over op de gemeente Arnhem. Achtereenvolgens zijn pensiongasten, Duitse kleuterleidsters, evacués en het Ministerie van Oorlog de gebruikers. Ook de grootvader van Audrey Hepburn woont hier tijdens de oorlog en ontvangt hier de jonge Audrey. In 1975 wordt Zypendaal overgedragen aan Geldersch Landschap & Kasteelen, die er het hoofdkantoor van de organisatie vestigt op de bovenverdieping. De historisch ingerichte vertrekken op de hoofdverdieping worden opengesteld voor publiek. Veel voorwerpen van de familie Brantsen keren terug naar het huis en dat maakt dat je het gevoel krijgt dat het nog steeds bewoond is. Het is alsof de familie Brantsen er nooit weg is geweest.
