80 jaar vrijheid
Vrijheid is niet vanzelfsprekend – maar wel iets om elk jaar weer bij stil te staan. Samen herdenken we het einde van de Tweede Wereldoorlog en vieren we het herkrijgen van onze vrijheid, 80 jaar geleden.
De oorlog liet op vele GLK locaties diepe sporen na. In dit artikel verzamelen we een aantal verhalen die we afgelopen jaren hebben geschreven. Ook organiseren we een aantal activiteiten met dit thema.
Oorlogsjaren
Wat gebeurde er tijdens die bezettingsjaren op GLK locaties?
Anne Frank en haar vader verbleven in september 1941 in hotel Warnsborn. Op een ansichtkaart schreef ze “Hier wonen wij! Is het niet prachtig! Midden in de bossen – groeten van Anne”. De kaart was lange tijd te zien in het Anne Frank Huis en op onze pagina van landgoed Warnsborn vind je een foto van de kaart (naar beneden scrollen).
Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest Jits van Straten als vierjarig jongetje onderduiken. Het is dan 1942 en het leven van de Joden in Nederland wordt steeds gevaarlijker. Hij komt samen met zijn ouders terecht op de Veluwe, waar hij en zijn vader in een onderduikershol verblijven.
Op 4 mei 1942 kwamen er twee leden van de Sicherheitsdienst naar huis Zypendaal met een aanhoudingsbevel voor Otto graaf van Limburg Stirum. Waarom werd hij opgepakt en wat is er met hem en zijn mede ‘todeskandidaten’ gebeurd?
Wie nu over landgoed Duno wandelt, ziet vooral kleur. De Azalealaan staat weer in volle bloei – een zee van bloemen in wit, roze, geel én oranje. Maar 80 jaar geleden was dit gebied het toneel van hevige gevechten tijdens de Slag om Arnhem. Hotel Duno en het Jagershuis werden verwoest, net als zoveel in de omgeving van Doorwerth en Oosterbeek. Op de website van Heemkunde Renkum vind je fragmenten uit het oorlogsdagboek van Theodoor Herman Driessen, de laatste bewoner van het Jagershuis.
Periode van herstel
De gevolgen van de oorlog waren voor veel kastelen en huizen desastreus. In de strijd tussen Duitse en geallieerde troepen raakten enkele kastelen in de oorlogsgebieden zo zwaar beschadigd dat de eigenaren het herstel niet meer konden opbrengen. GLK nam in een aantal gevallen de zorg voor dit erfgoed overgenomen. Zonder dit vangnet waren deze en vele andere historische Gelderse parels inmiddels ongetwijfeld allang vervallen tot ruïnes, of geheel verdwenen. De restauraties namen decennia in beslag.
Activiteiten 80 jaar vrijheid
September ’44 wandeling Doorwerth. Deze bijzondere rondleiding rondom kasteel Doorwerth neemt je mee terug naar de dramatische gebeurtenissen van september 1944. Operatie Market Garden en de slag om Arnhem was een cruciale periode tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Grand Tour Rosendael. Tijdens deze rondleiding staat het thema ‘Oorlogstijd op kasteel Rosendael’ centraal. De gids neemt je mee langs verschillende plekken in het kasteel, waar de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog nog steeds zichtbaar en tastbaar is.
80 jaar vrijheid wandeling ‘t Velde. Tijdens de wandeling over het landgoed vertelt de boswachter over de bewoners van huis ‘t Velde die tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, nu 80 jaar geleden, het huis bewoonden.
