Bodemleven
In één schep grond leven meer organismen dan er mensen zijn op aarde. Pal onder onze voeten zit meer leven dan erboven, maar dat vergeten we vaak. Van 22 september tot en met 8 oktober vinden de jaarlijkse Bodemdierendagen plaats. Een mooi moment om eens een kijkje te nemen in de wereld van tunnelbouwers.
Het krioelt onder onze voeten van het leven. Alle groei en bloei bovengronds begint ondergronds. Voedingsstoffen worden gerecycled, water wordt vastgehouden en dankzij het gegraaf van diverse dieren behoudt de bodem een losse structuur.
Aristoteles
Neem de regenworm. Door alle tunnels die ze graven komt er voldoende zuurstof en water in de bodem. En regenwormen eten de grond die ze tegenkomen. Ze halen er de voedingsstoffen uit die ze nodig hebben en de rest poepen ze weer uit. Die poep zit vol voeding voor de planten bovengronds. Aristoteles noemde regenwormen niet voor niets de darmen van de ondergrond.
Vegetarische muis
Ook veldmuizen zijn kundige gravers. De veldmuis eet grassen, zaden, knollen, vruchten, bladeren en mossen. Hij sleept veel voedsel mee naar zijn ondergrondse hol om een wintervoorraad aan te leggen. Zijn nest maakt hij comfortabel met hooi, gras en plantenstengels. Zo draagt ook de vegetarische veldmuis bij aan de fenomenale recyclingfabriek onder de grond.
Enorme krachtpatser
Een nog grotere tunnelbouwer is de mol. Hij heeft speciale voorpoten (met zes vingers), waarmee hij zich ‘zwemmend’ een weg baant. Met de uitgegraven grond versterkt de mol de wanden van een tunnelgang. Wat er overblijft, duwt hij naar de oppervlakte. Zo ontstaan molshopen. Dit zorgt voor lucht in de bodem en zo wordt humus uit de bovenlaag door diepere lagen gemengd.
Ondergrondse schimmelwereld
Paddenstoelen zijn de vruchten van schimmels die ondergronds leven. Deze schimmels vormen een uitgebreid netwerk van draden dat zich uitstrekt over grote afstanden onder de grond. Deze ondergrondse schimmelwereld speelt een cruciale rol in de natuur. Ze breken bijna alle planten- en dierenresten af en leveren voedingsstoffen die planten en bomen nodig hebben om te groeien.
Herstel begint bij de bodem
Het bodemleven van veel landbouwgronden in ons land heeft zwaar te lijden van onder meer de bemesting. Dat merken de natuurbeheerders van Geldersch Landschap & Kasteelen ook bij het herstellen van natuur op voormalige landbouwgronden. Daarom graven we soms de bovenlaag van een stuk land af, zodat de meeste meststoffen worden afgevoerd. Het bodemleven met al zijn schimmels, bacteriën, insecten en regenwormen kan zich dan herstellen. Zo komen zeldzame planten weer snel tot bloei.
Bodemdierendagen 2023
Jaarlijks gaan er verspreid over het land een paar duizend mensen, als specialist, als familie in eigen tuin, met de klas op het schoolplein of met de buurt, op zoek naar die belangrijke maar vaak vergeten bodemdieren. Tijdens de ‘Bodemdierendagen’, van 22 september t/m 8 oktober, worden de gegevens verzameld voor de Bodemdieren Top 3 van Nederland. Meer informatie en/of meedoen? Je leest het op de website van de bodemdierendagen.
