't Sol

't Sol stenen bankje
't Sol park met molen
't Sol blauwe bessen

Ontdek ‘t Sol

Gemengd bos met parkachtig gedeelte en een voormalig arboretum; uitzicht op het dorp Garderen. Verder een voormalige zandafgraving met jonge aanplant en enige heide.

Waarom is dit natuurgebied bijzonder?

De raaf was ooit uitgestorven in Nederland. In de jaren zestig werd deze opnieuw op de Veluwe uitgezet. Met succes: de raaf broedt nu ook in ’t Sol. Ook de geelgors, die alleen nog in het oosten van ons land voorkomt, heeft hier een plekje in de houtwallen en struwelen van de bossen.

Steun ons dit natuurgebied te beheren

Natuur

't Sol Rode Bessen

Flora

De oude houtwallen zijn geschikte groeiplaatsen voor gewone salomonszegel, die hier soms massaal voorkomt. In de oude bosgedeelten kenmerkt hulst de struikvegetatie. In de heidebebossingen, waar de grond schraler is, domineert bochtige smele. Op het heideterrein staan enkele jeneverbessen en is ook het grasklokje te vinden.

't Sol Geelgors

Bijzondere dieren op ‘t Sol

In de houtwallen en struwelen van de bossen houdt de geelgors zich op en sinds enkele jaren broedt ook de raaf in het gebied. Tevens zie je hier de butskopmier, een rode bosmier wiens aanwezigheid aangeeft dat er weinig verzuring in het bos is opgetreden. De hazelworm en levendbarende hagedis worden in het terrein regelmatig waargenomen. Dassen, die overigens zelden te zien zijn omdat deze dieren zeer schuw zijn en nauwelijks overdag opereren, hebben een burcht in ‘t Sol. In de zandafgraving is de bruine vuurvlinder aangetroffen.

Locatie & voorzieningen

Locatie

Meervelderweg
3886 MM Garderen

Regio Veluwe – Gemeente Barneveld
Verworven 1981 – Oppervlakte 37 ha

't Sol kaart

Voorzieningen

  • Wandelen
  • Fietsen
  • Wild kijken

Geschiedenis

Op ‘t Sol ligt een grafheuvel van ongeveer 4000 jaar oud. Ook de uitzichtheuvel met de bank is waarschijnlijk van oorsprong een grafheuvel. Het terrein is onderdeel van het voormalige, ruim 68 ha omvattende landgoed ‘t Sol dat aan weerszijden van de weg Garderen-Uddel lag.

De huidige landschapsstructuur wijkt sterk af van die in het verleden. Tot het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw bestond ‘t Sol uit landbouwgronden en heide. De akkers werden gedeeltelijk omzoomd door brede wallen met eikenhakhout, die ook nu nog terug te vinden zijn.

In het zuiden van het terrein stond waarschijnlijk een boerderij met enkele schuren. Van deze oude bewoningsplaats zijn nu alleen nog enkele walletjes terug te vinden. De gebouwen zijn waarschijnlijk na 1909 afgebroken. Na 1900 is de heide van ‘t Sol geleidelijk aan bebost geraakt, al dan niet een handje geholpen door het inplanten ervan. In de jaren zestig werd het bouwland bebost. Een deel werd ingericht als arboretum. Vanaf het hoogste punt werd een strook vrij gehouden om uitzicht te hebben op de Garderense Enk en het dorp. Op dat punt staat een uit zwerfkeien opgetrokken bank met een dak erboven. In 1982 werd een deel van ‘t Sol ten behoeve van zandwinning ontgrond. In de diepe, nu niet meer gebruikte, zandwinput heeft zich schrale vegetatie ontwikkeld.

Sluit activiteiten
Geldersch Landschap en Kasteelen

Bezoek een kasteel

De Gelderse kastelen zijn magische poorten, elk uniek door zijn ligging, bouwstijl en rijke geschiedenis. Ze vertellen je in geuren en kleuren hoe onze voorouders leefden, soms tot wel tot 700 jaar terug. Ook rondom elk kasteel is veel te zien en beleven. Ontdek ze allemaal!

Boek je tickets

Koop hier kaarten voor je kasteelbezoek of reserveer een kasteelactiviteit.

Sluit activiteiten
Geldersch Landschap en Kasteelen

De natuur in

Bezoek een natuurgebied of landgoed

Je vindt onze 161 natuurgebieden in elke uithoek van de provincie. We beheren bijna 12.000 hectare Gelderse natuur. Van de groene Veluwe, het waterrijke Rivierengebied tot het coulissenlandschap van de Achterhoek. Laat je verrassen en ontdek de natuur bij jou in de buurt.

Kies een activiteit

Ontdek de Gelderse natuur op de manier die bij je past.