Sysselt

Natuur In het gebied Wandelen Excursies Locatie & voorzieningen

Waarom is dit natuurgebied belangrijk?

In het midden van de Sysselt ligt Het Paradijs waar 190 jaar oude grove dennen te vinden zijn, met hun mooie kronkelige vormen en lage dikke takken. Bosuilen zitten graag in de oude eiken en beuken.

Help ons dit natuurgebied te beheren

Planten en dieren

De Sysselt is bijvoorbeeld rijk aan nachtvlindersoorten. Er leven hier meer dan 200 soorten. Dat komt door de diverse bostypen in combinatie met de heide. Enkele zijn zeer zeldzaam. Het aantal dagvlinders is door het ontbreken van grote open terreinen aanzienlijk kleiner. Zwijnen en edelherten kun je hier tegenkomen en er is een bewoonde dassenburcht.

Insecten en reptielen

Verder komen hier bijzondere insectensoorten voor. Waaronder een sprinkhaan die vooral op de steppen van Oost-Europa leeft, en een zeldzame mierensoort. De hazelworm is een vaste bewoner van de oudere bosgedeelten en ook de gladde slang vindt zijn weg in dit gebied. Langs de spoorbaan en op de heide leeft de zandhagedis.

Vogels en vleermuizen

Door het gevarieerde bos vinden veel vogelsoorten en ook vleermuizen hier een geschikt leefgebied. In de oude beukenlanen huist de groene specht, terwijl langs de open gedeelten en in de struiklaag van de bossen de geelgors zich thuis voelt. De schuwe houtsnip laat zich alleen in de schemering zien. Verder zwerven hier de rosse vleermuis en de grootoorvleermuis.

Bosuilen

Het radioprogramma van Omroep Gelderland, Buitengewoon Radio, bezocht ‘s nachts samen met vrijwillig educatief boswachters Dirk van de Plaat en Joyce Penninkhof het bos op zoek naar bosuilen. Met geluid wordt geprobeerd de bosuil te lokken. De boswachters vertellen waarom de bosuil zich hier zo thuisvoelt.

Bezienswaardigheden
De hoogste heuvel in de Sysselt staat al in de 17e eeuw op de kaart als ‘Galgenberg’. De galg was op de open heide van verre al te zien. En dat was ook de bedoeling. Rovers, dieven en moordenaars wisten meteen waar ze zouden eindigen als ze zich niet aan de wet hielden.
Vuursteenafslag
In 2002 is op de Sysselt een vuursteenafslag gevonden. Waarschijnlijk is het voorwerp tussen de 60.000 en 12.000 jaar oud. Ook zijn er pijlpunten uit de steentijd, potscherven uit de late ijzertijd en bronzen spijkers uit de Romeinse tijd gevonden.
Wandelen & fietsen
Op de Sysselt ligt een van de hoogste punten van de stuwwal Wageningen en Lunteren. Er kan volop worden gewandeld en gefietst. De Sysselt grenst aan de spoorlijn Arnhem-Utrecht en loopt over in het weidse natuurgebied van de Ginkelse heide.

Eropuit

Het gebied is vrij toegankelijk op wegen en paden, van zonsopkomst tot zonsondergang. Er is een gemarkeerde wandelroute. Er is een wandelfolder met informatie over de route en het gebied samengesteld. In het gebied ligt een wildobservatiepost. Met een beetje geluk ziet u vanuit de post edelherten of wilde zwijnen.

Wandelen

De (onverharde) wandelroutes zijn minder geschikt voor invaliden en kinderwagens. Honden zijn aangelijnd toegestaan. Maximaal twee honden per begeleider. Het gedeelte grenzend aan Ede, bij de parkeerplaats aan de Dr. Hartogsweg, is aangewezen als hond losloopgebied. Ook hier zijn twee honden per begeleider toegestaan.

Locatie

kruising Eikenlaan / Nieuwe Kazernelaan
6717 Ede

Regio Veluwe – Gemeente Ede
Verworven 1954 – Oppervlakte 350 ha

Hondenlosloopkaart De Sysselt

Bereikbaarheid parkeerplaats aan de Nieuwe Kazernelaan te Ede.
Volg het bord afslag Prins Maurits kazerne op de Klinkenbergerweg in Ede. Verzamelplaats op de parkeerplaats nabij de splitsing Eikenlaan – Nieuwe Kazernelaan.

Vanaf NS station Ede-Wageningen is het 10 minuten lopen naar de parkeerplaats aan de Dokter Hartogweg.

Voorzieningen

Wandelen
Wandelroute
Honden losloopplaats
Fietsen
Wild kijken
Horeca
Monumentaal gebouw

De Sysselt maakte vroeger deel uit van het uitgestrekte Moftbos, dat al in 996 wordt vermeld. Later kwam het bos in handen van de graven van Gelre.

Het bos diende eeuwenlang als hakhoutbos. Het hout werd als stookhout gebruikt. Bovendien werden er schapen geweid. Dat samen zorgde ervoor dat het bos verdween en er heide ontstond. Toen ook die was vertrapt door de schapen, ontstond stuifzand.

Zandwolf

Dat maakte het gebied onbruikbaar en het stuivende zand was een regelrechte bedreiging voor aangrenzende gebieden. Dorpjes en nederzettingen verdwenen vaak compleet onder het stuivende zand. Om de ‘zandwolf’ –het oprukkende zand– te stoppen werd vanaf de 18e eeuw op grote schaal bos aangeplant. Een eeuw later was de Sysselt weer bebost.

Bijzondere waarden
Op de Sysselt zijn 17 vegetatietypen vastgesteld. Bijzonder is dat er minder gangbare boomsoorten voorkomen, zoals thuja, Wymouthden en Europese lariks. De natuurwaarden liggen vooral in open plekken met droge heide en de heischrale graslanden. Vooral de strook langs het spoor springt eruit. De cultuurhistorische waarden liggen vooral in de geschiedenis van bos en in de cultuurhistorische elementen, waaronder relicten uit de steentijd en de Tweede Wereldoorlog. De houtproductie van de Sysselt is hoog. Verder zijn de diverse aanleg- en beheermethoden en de diversiteit in boomsoorten waardevol. Tot slot zijn de recreatieve waarden van deze ‘achtertuin van Ede’ groot. Ook de wildobservatieplaats aan de noordzijde trekt veel bezoekers.
Beheer in een notendop
Met uitzondering van de spoorzone wordt het terrein beheerd met de doelstelling cultuurhistorie. Het accent ligt op de bosbouw(geschiedenis). We willen de cultuurhistorische waarden van het bos versterken. Bij de houtoogst maken we gebruik van de verschillende kapsystemen die van oudsher in dit bos plaatsvonden, zoals coulissenkap, mozaïekmethode, toekomstbomenmethode en kaalkap met overstaanders.
Open spoorzone
Alleen in het gebied langs het spoor is de doelstelling ‘natuur’, gericht op insecten en planten van schrale kalkrijke bodems. Dit gebied houden we met opzet open; om de 20 jaar wordt de opslag verwijderd. Hopelijk krijgen we zo de zadelsprinkhaan terug in dit gebied. De heide en de heischrale graslanden beheren we zo dat een structuurrijke vegetatie ontstaat, met voldoende mogelijkheden voor reptielen. Ondanks actief beheer van wilde zwijnen en herten, nemen de aantallen toe. Deze vormen een bedreiging voor de bosbouwkundige waarden van de Sysselt.
Natuurgebied
In 1967 kocht Geldersch Landschap de Sysselt, nadat het honderden jaren eigendom van adellijke families was geweest. Sindsdien hebben we open vlaktes gecreëerd en op andere plaatsen bomen geplant. Het is de bedoeling de Sysselt als natuurgebied zo gevarieerd mogelijk te maken.